Programma Totaal

Stip op de horizon

De gemeente Geldermalsen wil een groene gemeente zijn waar het prettig wonen en werken is. Dit vraagt telkens om een zorgvuldige afweging. Via de Omgevingsvisie wordt in dit kader een stip op de horizon geplaatst. Ook vraagt de steeds sneller veranderende samenleving om flexibel inspelen op actuele ontwikkelingen.

Voor de toekomst willen we grondexploitaties realiseren met beperkte en voor de gemeente beheersbare risico’s. Nu staan de grondexploitaties nog steeds fors onder druk. Dit vergt extra inspanning van ons.

Dit programma werkt aan een gezonde grondexploitatie en heeft drie ambities:

  • stimuleren van de woningmarkt
  • duurzaamheid
  • verbeteren van het economisch klimaat

Hoge prioriteit heeft:

  • woningbouw in de Plantage
  • aandacht voor de starter op de woningmarkt
  • bouw van extra sociale huurwoningen

Geldermalsen wil als gemeente (organisatie, bedrijven én inwoners) in 2030 energieneutraal zijn. Dit wordt in de gemeentelijke duurzaamheidsvisie uitgewerkt.

Voor het economisch klimaat heeft onze gemeente het ontwikkelen van (hoogwaardige) werkgelegenheid hoog in het vaandel met de 3 speerpunten agribusiness, toerisme & recreatie en logistiek. Ondernemers krijgen in onze gemeente de ruimte. We investeren in het aantrekkelijker maken van het centrum van Geldermalsen.

Relevante ontwikkelingen en trends

Verbeteren Grondexploitatie
De woningmarkt trekt voorzichtig aan. Ook op de markt van de logistieke dienstverlening is een opleving te zien. Deze signalen zijn direct opgepakt voor beheersing van de risico’s bij de grondexploitaties van De Plantage en Hondsgemet.

De regionale programmering voor woningbouw en bedrijventerreinen is inmiddels afgestemd in de regio en met de provincie (vaststelling Gedeputeerde Staten juli 2016). Deze afstemming geldt ook voor de toepassing van de ladder van duurzame verstedelijking. Voor 2017 wordt onder andere gewerkt met het gemeentelijk Meerjarenperspectief grondexploitaties 2017. Dit is een belangrijk instrument om ruimtelijke ontwikkelingen te sturen.

De vraag naar bedrijventerreinen trekt aan. Voor het MKB is de financiering nog vaak een struikelblok. Voor Hondsgemet-Noord wordt in 2017 de behoefte verder in beeld gebracht. Uit de acquisitie van 2016 blijkt dat er behoefte is aan grotere kavels (groter dan 3 ha). Hier willen wij in 2017 verder op inspelen. Voor het Regionaal Programma Bedrijventerreinen moet de behoefte aan bedrijventerreinen concreet aangetoond worden voordat deze ontwikkeld kunnen worden.

Woningbouw
De woningmarkt in Geldermalsen stabiliseert. De woningprijzen daalden maar het aantal transacties in de bestaande bebouwing neemt toe. Dit komt overeen met de landelijke trend dat woonconsumenten weer vertrouwen hebben in de woningmarkt. De gemeente realiseert zich dat het gemeentelijk woningbouwprogramma steeds realistisch bekeken moet worden. Zeker omdat ook de provincie zeer kritisch is op nieuwe woningbouwplannen in relatie tot de behoefte in de regio. De provincie biedt wel de mogelijkheid het woningbouwprogramma op te hogen als het gaat om nieuwe plannen voor sociale huurwoningen voor statushouders.

Wonen en zorg
Het terrein van wonen & zorg is sterk in ontwikkeling. De gevolgen strekken ver door de combinatie van:

  • essentiële veranderingen in het overheidsbeleid
  • de toenemende vergrijzing
  • de niet optimale woningmarkt

Centraal staan meer verantwoordelijkheid voor mensen zelf, zelfstandigheid en zelfredzaamheid. Mensen moeten zolang mogelijk zelfstandig wonen. Kleinschalige woon-zorgvoorzieningen in wijken vervangen grootschalige intramurale instellingen. De zorg moet doelmatiger georganiseerd worden en wonen en zorg gescheiden. De gemeente heeft hier een regierol en moet zorgen voor voldoende geschikte woningen met zorgmogelijkheden.

Ruimtelijke Ordening
Door de recessie blijft het spanningsveld tussen investeringen en kwaliteit voelbaar. De verandering van het landelijke gebied zet door. Voormalige agrarische bedrijven krijgen nieuwe werk- en/of woonfuncties.

Belangrijk zijn:

  • landbouw (al dan niet in verbrede vorm)
  • natuur (Ecologische HoofdStructuur, Natura-2000)
  • water
  • recreatie & toerisme
  • cultuurhistorie (o.a. Nieuwe Hollandse Waterlinie)

In 2017 wordt de nieuwe gemeentelijke omgevingsvisie een belangrijk ijkpunt.

Duurzame energie
Sinds 2016 is een Energie Dienstenbedrijf actief in de regio. Zij biedt inwoners en bedrijven lokaal duurzaam opgewekte stroom aan.

Regionale ontwikkelingen
In 2016 is het regionale ambitiedocument vastgesteld. Voor een regionaal gebiedsfonds is drie euro per inwoner beschikbaar gesteld. Vanaf 2017 worden de eerste ervaringen opgedaan met dit regionale gebiedsfonds. De gemeente attendeert het bedrijfsleven actief op het bestaan van dit gebiedsfonds. Bedrijven kunnen gerichte projecten indienen.

In 2013 behandelde de gemeenteraad de regionale detailhandelsvisie. Verschillende gemeenten namen deze visie voor kennisgeving aan. Deze visie wordt herijkt en in 2017 voorgelegd.

Optimaliseren digitale infrastructuur
In 2016 zette de gemeente in op een aantal vraagbundelingstrajecten op de bedrijventerreinen Lingewaarden en Oudenhof. Bij voldoende interesse gaat een marktpartij deze bedrijventerreinen in 2017 van glasvezel voorzien.

Voor het buitengebied loopt een regionaal project breedband. In 2016 is de discussie gevoerd om over te gaan naar een overheidsmodel. Dit model wordt eind 2016/begin 2017 uitgewerkt. In het vierde kwartaal 2017 kan gestart worden met de eerste aanleg van glasvezel in het buitengebied. De financiële en juridische gevolgen zijn nog niet volledig in beeld. Daarom wordt een voorbehoud gemaakt.

Centrumplan
Het functioneren van het centrum van Geldermalsen staat de laatste jaren in toenemende mate onder druk. Dit komt door de afgenomen bestedingen in de reguliere detailhandel. Het centrum wordt minder aantrekkelijk door leegstand en achterblijvend onderhoud van delen van het openbaar gebied (vooral Geldersestraat). Om het centrum weer toekomst te geven zijn verbeteringen nodig voor het totale centrumgebied, inclusief het park en de jachthaven. Samen met de ondernemersvereniging is een proces ingezet om tot een concreet actieplan te komen. Een voorbeeld van dit proces is het concept 'De nieuwe winkelstraat'.Vastgoedeigenaren, ondernemersvereniging, bewoners centrum en gemeente werken samen aan een actieplan.

Relatie met andere programma's

Tussen de programma’s in deze begroting bestaan onderlinge relaties.

Onder programma 1, inwoners, veiligheid, bestuur en organisatie valt:

  • De omgevingsvisie. Omdat de Omgevingswet in 2017 impact heeft op de hele gemeentelijke organisatie.  

Onder programma 2, Wonen, werken en bedrijven valt:

  • Het beleid voor de ruimtelijke ordening (structuurvisies, omgevingsvisie, bestemmingsplannen en andere ruimtelijke beleidsregels voor o.a. ontheffingen en vrijstellingen)
  • Een aantal uitvoeringstaken is overgeheveld naar de Omgevingsdienst Regio Rivierenland (ODR)
  • handhaving en toezicht
  • het verlenen van (Wabo) omgevingsvergunningen).

De integrale aanpak van (grote) projecten vraagt veel afstemming tussen de werkzaamheden die vallen binnen dit programma en de programma’s 3 (Leefbaarheid, welzijn en zorg) en 4 (Landschap en openbare ruimte).

Inleiding

Per speerpunt vindt u de antwoorden op de volgende vragen:

  • Wat is het probleem/de uitdaging/de opgave?
  • Wat willen we bereiken?
  • Wat gaan we daarvoor doen?
  • Wat mag het kosten inclusief nieuw beleid?
  • Wat zijn de risico's?

Speerpunten

Indicatoren

Nieuw in deze begroting is een verplichte set aan indicatoren. De bron van de gegevens, die we hebben opgenomen, is de website waarstaatjegemeente.nl.

De cijfers van waarstaatjegemeente.nl zijn niet altijd heel recent. De verwachting is dat in de loop van de jaren de actualiteit toeneemt. Ter vergelijking hebben we de cijfers voor heel Nederland opgenomen. We kunnen er ook voor kiezen om te vergelijken met een selectie vergelijkbare gemeenten en om het tijdsverloop te laten zien. Hier zien we een groeimogelijkheid voor de komende jaren. We horen ook graag uw wensen.

Indicatoren Wonen, werken en bedrijven

Indicator

Eenheid

Periode

Geldermalsen

Nederland

Bruto gemeentelijk product

verhouding tussen verwacht en gemeten product

2013

86

100

Vestiging (van bedrijven)

aantal per 1.000 inwoners in de leeftijd 15-64 jaar

2015

160,1

122,4

Functiemenging

%

2015

59,0

51,3

Hernieuwbare elektriciteit

%

2014

1,1

9,7*

Nieuw gebouwde woningen

aantal per 1.000 woningen

2013

8,6

6,6

Demografische druk

%

2016

57,1

53,0

'Fijn' huishoudelijk restafval

Kg/inwoner

2014

136

205

*Het landelijk getal is uit 2013, voor 2014 is geen landelijk getal bekend.

Inleiding

Hier vindt u de belangrijkste beleidskaders van dit programma.

Wettelijk en/of beleidskader vastgelegd in

Beleidskader

Vastgesteld door

Datum vaststelling

Geldig tot

Windvisie

gemeenteraad

juli 2013

geen einddatum

Beheersverordening bedrijventerreinen Geldermalsen

gemeenteraad

mei 2013

mei 2023

Coördinatieverordening

gemeenteraad

mei 2012

geen einddatum

Evaluatie woningbouwprogramma 2015 en Uitvoeringsprogramma Woningbouw 2016 -2018

gemeenteraad

maart 2016

2018

Visie Wonen 2016-2024

gemeenteraad

juni 2016

2024

Notitie Wonen en Zorg

gemeenteraad

januari 2014

geen einddatum

Malsen aan de Linge,
wordt geïntegreerd in omgevingsvisie d.d 12-2016

gemeenteraad

maart 2012

2025

Regionale Woonagenda

provincie en gemeenten

derde kwartaal 2016

2024

Structuurvisie Infrastructuur en Ruimte

rijk

maart 2012

2040

Provinciale Omgevingsvisie

provincie

juli 2014

niet bepaald

Beleidsvisie Externe Veiligheid

gemeenteraad

september 2015

2019

Nota ‘Lekker leven langs de Linge, Structuurvisie gemeente Geldermalsen 2009 - 2015’ en de ‘Nota ruimtelijke fondsen’;
wordt geïntegreerd in omgevingsvisie d.d. 12-2016

gemeenteraad

februari 2010

2015 (actualisering 3e kwartaal 2016)

Masterplan Centrum

gemeenteraad

december 2009

geen einddatum

Structuurvisie De Plantage

gemeenteraad

maart 2009

2025

Diverse richtinggevende gebiedsvisies o.a. voor Hondsgemet;
wordt in 2016/2017 geïntegreerd in nieuwe bestemmingsplannen voor Hondsgemet zuid en noord.

college/raad

divers

verwerking in bestemmingsplan

Diverse thematische visies over ruimtelijk relevante onderwerpen;
2016: Kruimelgevallenbeleid

college

divers

verwerking in bestemmingsplan

Bestemmingsplannen voor de woonkernen en voor het buitengebied: 2016/2017 Vaststelling Plantage Fase 2, Kom Deil, Kom Beesd alsmede Buitengebied.

gemeenteraad

divers

divers

Landgoed voor Landschap

gemeenteraad

2008

geen einddatum

Gemeentelijk archeologie beleid

gemeenteraad

november 2006 (herzien 2015)

geen einddatum

Regionaal Ambitiedocument

gemeenteraad

maart 2016

2020

Regionaal Programma Bedrijventerreinen

gemeenteraad

mei 2016

herijking 2018

Beleidsnotitie bedrijventerreinen 2011-2030 (geïntegreerd in bestemmingsplan bedrijventerreinen Geldermalsen)

gemeenteraad

juni 2016

juni 2026

Cultuurhistorische waardekaart en beschrijving

college

oktober 2014

geen einddatum

Bouwverordening

gemeenteraad

februari 2013

geen einddatum

Welstandsnota

gemeenteraad

december 2007

geen einddatum

Erfgoedverordening

gemeenteraad

februari 2013

geen einddatum

Subsidieverordening onderhoud monumenten Geldermalsen 2003

gemeenteraad

november 2003

geen einddatum

Nota Grondbeleid

gemeenteraad

september 2016

2020

Inleiding

Verbonden partijen zijn organisaties waarin de gemeente Geldermalsen een bestuurlijk én een financieel belang heeft. Het kan gaan om 1) een gemeenschappelijke regeling of 2) een deelneming in een vennootschap of stichting.

Hier vindt u de verbonden partij(en) die een bijdrage leveren aan de te realiseren doelen binnen dit programma. Per verbonden partij zijn de belangrijkste (beleids)ontwikkelingen vermeld. Algemene en financieel-technische informatie over de betreffende verbonden partij(en) vindt u in de paragraaf Verbonden partijen van deze begroting.

Verbonden Partijen

De financiën

De lasten en baten van het programma zijn hieronder weergegeven.

Wonen, werken en bedrijvenRekeningBegrotingBegrotingBegrotingBegrotingBegroting
Taakvelden BBV (incl. reserves)201520162017201820192020
Lasten (x 1.000)
0.10Mutaties reserves1.0152666.084696969
3.1Economische ontwikkeling137250275275275275
3.2Fysieke bedrijfsinfrastructuur14.0077.8348.794494949
3.3Bedrijvenloket en bedrijfsregelingen595242424242
4.3Onderwijsbeleid en leerlingzaken21010101010
5.7Openbaar groen en (openlucht) recreatie4311259595959
7.4Milieubeheer680560504494494494
8.1Ruimtelijke Ordening840885137137137137
8.2Grondexploitatie (niet-bedrijven terreinen)3.7784.4475.5904.5785.5224.612
8.3Wonen en bouwen1.3741.5541.2221.1901.1901.189
Totaal Lasten21.93515.97022.7176.9037.8476.936
Baten (x 1.000)
0.10Mutaties reserves16132669696969
3.1Economische ontwikkeling000000
3.2Fysieke bedrijfsinfrastructuur14.0417.86114.577505050
3.3Bedrijvenloket en bedrijfsregelingen444545454545
4.3Onderwijsbeleid en leerlingzaken000000
5.7Openbaar groen en (openlucht) recreatie815555555555
7.4Milieubeheer16844444
8.1Ruimtelijke Ordening99148133133133133
8.2Grondexploitatie (niet-bedrijven terreinen)4.6424.4905.5104.3975.3424.432
8.3Wonen en bouwen1.185633622622622622
Totaal Baten20.42113.56221.0155.3756.3205.410
Exploitatieresultaat na bestemming1.5132.4071.7011.5261.5261.525

De toevoegingen en onttrekkingen van het programma zijn hieronder weergegeven.

Wonen, werken en bedrijvenRekeningBegrotingBegrotingBegrotingBegrotingBegroting
Taakvelden BBV mutaties reserves201520162017201820192020
Toevoegingen (x 1.000)
0.10Mutaties reserves1.0152666.084696969
Totaal toevoegingen1.0152666.084696969
Onttrekkingen (x 1.000)
0.10Mutaties reserves16132669696969
Totaal onttrekkingen16132669696969
Saldo mutaties reserves854-606.014000

De mutaties na bestemming t.o.v. 2017 zijn op hoofdlijnen:

Programma 2

2018

2019

2020

Gemeenschappelijke regelingen

42

42

42

Kapitaallasten

1

1

2

Nieuw beleid

133

133

133

Grondexploitatie

0

0

0

Incidenteel terugkerend/fluctuerend

0

0

0

Totaal verschil t.o.v. basisjaar 2017

176

176

177

Overzicht onuitstelbaar en voorgesteld nieuw beleid